13. Բացատրիր հետևյալ բառերը (կարող ես օգտվել բացատրական բառարանից).
նավակատիք- 1. Ծննդյան, զատկի, վարդավառի, վերափոխման և խաչի եկեղեցական տոների շաբաթ օրը, երբ պասը բաց են անում՝ ուտիսվա կերակուրներ են ուտում՝ առանց մսի:
2. (հնացած) Թագադրության՝ ամուսնության տարեդարձերին կամ նման առիթներով կատարվող հանդես:
ընդարմանալ- 1. Մրսելուց՝ երկյուղից՝ հոգնությունից՝ դեղերից ևն շարժունությունը կորցնել, թմրել, դմբրել:
2. Զգայունությունը կորցնել, անզգայանալ:
3. (հնացած): Զարմանքից ապշել, շշմել:
4. (փոխաբեարական) Զգացողությունը բթանալ:
14. Դուրս գրիր հատվածներ, որտեղ երևում է, որ Դելան`
• հուզված է,
Դելան վեր թռավ սեղանի մոտից և նետվեց դեպի ամուսինը:
— Ջիմ, սիրելիս,- գոչեց նա,- այդպես մի նայիր: Մազերս կտրեցի ու վաճառեցի, որովհետև չէի դիմանա, եթե ոչինչ չունենայի քեզ նվիրելու Ծննդյան տոներին: Չես բարկանում, չէ՞: Այլ կերպ չէի կարող: Մազերս շատ արագ են աճում: Դե, Ջիմ, շնորհավորիր ինձ Ծննդյան օրվա կապակցությամբ, և արի ուրախ դիմավորենք տոնը: Եթե իմանաս` ի¯նչ հրաշալի, ի¯նչ հոյակապ նվեր եմ պատրաստել քեզ համար:
• վախեցած է:
Ջիմը երբեք չէր ուշանում: Դելան ձեռքի մեջ սեղմեց պլատինե շղթան և նստեց սեղանի ծայրին մոտ՝մուտքի դռանն ավելի մոտիկ: Շուտով լսեց ներքևի սանդուղքից եկող նրա ոտնաձայնները և մի պահ գունատվեց: Նա սովորություն ուներ ամեն տեսակի առօրյա մանրուքների առիթով կարճ աղոթքով դիմելու Աստծուն և փութով մրմնջաց.»Տեր Աստված, այնպես արա, որ չդադարեմ նրան դուր գալուց՚:
15. Փորձիր մեկ բառով կամ բառակապակցությամբ բնորոշել, թե ինչպիսին է հայացքը:
Այնպիսի արտահայտությամբ էր հայացքը հառել կնոջը, որ Դելան չկարողացավ հասկանալ և սարսափեց: Դա ոչ զայրույթ էր, ոչ զարմանք, ոչ հանդիմանանք, ոչ էլ սոսկում. ոչ մեկը այդ զգացումներից, որ կարելի էր սպասել:
Նա ուներ վախեցած դեմք
16. Բացատրիր հետևյալ միտքը:
Սակայն այդ թանկարժեք ընծաների մեջ մի շատ կարևոր բան պակասում էր:
Բայց այդ նվերների մեջ մի կարևվոր բան էր պակասում։
Ջիմը մի փաթեթ հանեց վերարկուի գրպանից և նետեց սեղանին:
— Սխալ չհասկանաս ինձ, Դել,- ասաց նա,- ոչ մի սանրվածք ու կտրված մազ չեն կարող ստիպել ինձ, որ դադարեմ իմ Դելային սիրելուց: Սակայն բաց արա այդ փաթեթը և այդ ժամանակ կհասկանաս, թե ինչու սկզբում մի պահ փոքր-ինչ ապշեցի:
Ձյունասպիտակ մատիկները թափով քանդեցին փաթեթի կապն ու թուղթը: Հետևեց հիացմունքի պոռթկում, որից անմիջապես հետո, ավա¯ղ, իրար հաջորդեցին զուտ կանացի արցունքների հեղեղ ու հառաչներ, այնպես որ հարկ եղավ անհապաղ դիմելու այն հանգստացնող միջոցներին, որ իր տրամադրության տակ ուներ տանտերը:
Սեղանին դրված էին սանրեր, մեկը` մազերը ետևում, մյուս երկուսը` կողքերին հավաքելու համար: Դա այն նույն սանրերի հավաքածուն էր, որով Դելան, դիտելով ցուցափեղկերից մեկը, զմայլվում էր: Կրիայի պատյանից պատրաստված հրաշալի սանրեր, անկյուններին փայլուն փոքրիկ քարեր ագուցված, որոնք Դելայի շագանակագույն մազերի գույնն ունեին: Դրանք թանկ արժեին: Դելան գիտեր այդ մասին, և նրա սիրտը հալումաշ էր լինում ու տոչորվում այդ սանրերը ձեռք բերելու անիրականանալի ցանկությունից: Եվ ահա դրանք իրենն են, սակայն այլևս չկան գեղեցիկ մազերը, որոնց զարդարեր դրանց բաղձալի փայլը:
Այնուամենայնիվ, Դելան սանրերը սեղմեց կրծքին և երբ վերջապես ուժ գտավ բարձրացնելու գլուխը և արցունքների միջից ժպտալու, ասաց.
— Մազերս շատ արագ են աճում, Ջիմ:
Չէ՞ որ Ջիմը դեռ չէր տեսել նրա հրաշալի նվերը: Փութով` բաց ափի մեջ նրան մեկնեց շղթան: Թանկարժեք փայլատ մետաղը ասես կայծկլտաց նրա բուռն ու անկեղծ ուրախության ճառագայթների մեջ:
— Մի՞թե հրաշալի չէ, Ջիմ: Ամբողջ քաղաքն եմ չափել, մինչև գտել եմ: Այժմ կարող ես օրը թեկուզ հարյուր անգամ նայել ժամացույցին: Ինձ տուր այն: Ուզում եմ տեսնել, թե ինչպես են համապատասխանում իրար:
Սակայն Ջիմը, ենթարկվելու փոխարեն, պառկեց բազմոցին, ձեռքերը դրեց գլխատակին և ժպտաց:
— Դել,- ասաց նա,- ստիպված ենք առայժմ պահել մեր նվերները, թող միառժամանակ մնան: Առայժմ դրանք շատ լավն են մեզ համար: Ժամացույցը ծախեցի, որպեսզի սանրեր գնեմ քեզ համար: Իսկ հիմա, ըստ երևույթին, կոտլետներ տապակելու իսկական ժամանակն է:
Մոգերը, ովքեր երեխայի համար ընծաներ էին բերում մսուր, հայտնի էին որպես իմաստուններ, զարմանալի փորձառու մարդիկ: Պարզապես նրանց սովորություն է դարձել ծննդյան օրերին նվերներ տալը։ Եվ քանի որ նրանք իմաստուն էին, նրանց ընծաներն էլ ունեին իրենց ուրույն նշանակությունը, այդ թվում, եթե դրանք հարմար չէին, փոխանակվում էին նախապատրաստական հանգամանքի իրավունքով։ Եվ ես ձեզ այստեղ պատմեցի մի աննկատ մի իրավիճակ ութ դոլարանոց բնակելի տարածքում ապրող երկու անմիտ տղաների մասին, որոնք բացարձակ անկեղծորեն միմյանց նվիրեցին իրենց ամենամեծ գանձը։ Եվ թող սա աշխատի մեր օրերի իմաստունների համար, և թող հասկանան, որ այս երկուսն ամենաիմաստունն էին բոլոր տվողներից: Այդպիսին են բոլոր իմաստունների և տվողների փորձառուները: Ամենուր և ամենուր: Եվ կախարդները նրանք են:
Դավիթ Հայրապետյան 